Ahmet Arda Ersöz: Çanakkale Boğazındaki Batıklar -2

Ahmet Arda Ersöz: Çanakkale Boğazındaki Batıklar -2

Çanakkale Boğazındaki Batıklar -2

Bouvet Zırhlısı

Kendisi ön dretnot zırhlısıdır. Yapım tarihi 1980 dir. Fransız eseridir.  Birleşik Krallık'ın Royal Sovereign sınıfına cevaben sipariş edilen ve birbirine genel hatlarıyla benzeyen beş zırhlıdan (Charles Martel Jauréguiberry, Carnot ve Carnot ile birlikte) oluşan bir grubun parçasıydı. Bouvet, inşa edilecek grubun son gemisiydi ve tasarımı Charles Martel'inkine dayanıyordu. Yarı kardeşleri gibi, tekli taretlerde iki 305 mm ve iki 274 mm toptan oluşan bir ana bataryaya sahipti. En yüksek hızı olan 18 knot (33 km/sa; 21 mph), onu döneminde dünyanın en hızlı zırhlılarından biri yapıyordu. Bouvet, inşa edilen beş zırhlı arasında en başarılı tasarımı olandı ve sonraki Charlemagne sınıfı için temel olarak kullanıldı. Bununla birlikte, 1915'te istikrarını azaltan ve batmasına katkıda bulunan tasarım kusurlarından muzdaripti. 18 Mart 1915'te Çanakkale Deniz Savaşı esnasında Osmanlı pozisyonlarına saldırırken 8 top mermisi isabeti aldı, ancak önemli hasar görmedi. Geri çekilmek için dönüş manevrası esnasında bir mayına çarptı ve iki dakika içerisinde battı. 718 kişilik mürettebatından yalnızca 75'i kurtuldu. Batık yeri eren tepe karşısındadır. Mayın hatlarının Ege denizine bakan kısmının en ucundadır.

Özellikleri  

Deplasmanı 12.200 ton,122,4 m uzunluğunda, 21,4 m genişliğindedir.  32 belleville kazanı ve 14.000 CV lik kurulu güce sahiptir. 3 üçlü genişleme 3 vida pervaneye sahiptir. 18 kn hızı, 9 knot menizli vardır. 31 subay ve 591 denizci kişi kapasitesi vardır. 2 × 305mm/40 Modèle 1893 top, 2 × Canon de 274 modèle 1887/1893 top, 8 × Canon de 138 mm Modèle 1893 donanma topu, 8 × Canon de 100 mm Modèle 1891 top, 12 × QF 3-pounder Hotchkiss top, 8 × 37 mm (1,5 in) 1-pounder top, 4 × 450 mm (18 in) torpido tüpü, 20 × deniz mayını

 

HMS Irresistible 

HMS Irresistible, İngiliz Kraliyet Donanması'nın bu adla bilinen dördüncü Ön-dretnot'udur. Zırhlı, 1902 yılında göreve başlamış, ilk görevini aynı yıl İngiliz Akdeniz Filo'su emrinde üstlenmiştir. Gemi, İtilaf Devletleri'nin kararıyla Çanakkale Boğazı'nın zorlanarak geçilmesi ve İstanbul'un işgal edilerek Osmanlı İmparatorluğu'nun teslim olmasını sağlamak için teşkil edilen Birleşik Filo'ya dahil edilmiştir. 18 Mart Savaşı'nda Çanakkale Boğazı'nda mayına çarpan gemi, mürettebatın büyük bölümü tahliye edildikten sonra, Osmanlı sahil bataryalarının ateşi altında terk edilmiş, daha sonra da Boğaz sularında batmıştır. 

Genel Bilgiler 

Suya indirilme tarihi: 15 Aralık 1898, Uzunluk: 132 m ,Su çekimi: 7,9 m, Tam genişlik: 23 m, Yapım başlangıç tarihi: 11 Nisan 1898, Mürettebatı 711 kişiliktir. Silahları ise 4 x 12in 40 cal BL (2 x 2), 12 x 6in QF (12 x 1), 16 x 12pounder QF (16 x 1), 6 x 3pounder (6 x 1), 4 x 18in TT

Joule Denizaltısı  

Joule, Fransız Deniz Kuvvetleri'nde görev yapan Brumaire sınıfına ait denizaltıydı. 29 Ekim 1906'da sipariş edilen denizaltı; 1 Kasm 1906'da kızağa konuldu, 7 Eylül 1911'de suya indirildi ve 10 Mayıs 1912'de görevlendirildi. I. Dünya Savaşı sırasında faaliyet gösteren Joule, 1 Mayıs 1915 günü Çanakkale Savaşı esnasında Çanakkale Boğazı'nı geçmeye çalışırken, saat 07.00'da sahil bataryaları tarafından ateş altına alındı. Saat 09:00 sularında ise dış mayın hattında bir mayına çarparak battı.[1]

Genel Bilgiler 

397 t (391 emperyal ton) (su yüzeyinde), 551 t (542 emperyal ton) (su altında). Uzunluk  5.215 m (17.109 ft 7 in) (tam boy). Genişlik 542 m (1.778 ft 3 in). Su çekimi 319 m (1.046 ft 7 in). Kurulu güç 840 PS (620 kW; 830 bhp) (dizel motor), 660 PS (490 kW; 650 bhp) (elektrik motoru). İtme gücü 2 × şaft; 2 × dizel motor, 2 × elektrik motoru. Hız 13 knot (24 km/sa; 15 mph) (su yüzeyinde), 88 knot (163 km/sa; 101 mph) (su altında). Menzil 10 knot (19 km/sa; 12 mph) hızla 1.700 nmi (3.100 km; 2.000 mi) (su yüzeyinde), 5 knot (9,3 km/sa; 5,8 mph) hızla 84 nmi (156 km; 97 mi) (su altında). Test derinliği 40 m (130 ft). Kişi kapasitesi 2 subay ve 27 tayfa. Silah donanımı 1 × 450 mm (17,7 in) torpido tüpü, 1 × ikili 450 mm Drzewiecki bırakma bölgesi, 2 × tekli 450 mm Drzewiecki bırakma bölgesi, 2 × tekli harici 450 mm torpido ateşleyici bulunmaktadır. 

Goliath  

HMS Goliath, Kraliyet Donanmasına bağlı Canopus sınıfı bir ön-dretnottur. 23 Mart 1898 tarihinde denize indirildi.[1] 1900 yılında donanmada göreve başladı ve 1905 yılına kadar Uzak Doğu'da hizmet etti. Gemi 13.160 ton ağırlığında idi, uzunluğu 120, genişliği 23 ve yüksekliği de 7,6 metre idi. Çanakkale Savaşı'nda, 13 Mayıs 1915'de Muavenet-i Milliye muhribi tarafından gece 01:00 sularında morto koyunda torpillenerek, batırılmıştır. Gemi komutanı Albay Thomas Lawrie Shelford dahil 500 kişi bu taarruzda hayatını kaybetmiştir. 40° 02' 22"N, 26° 12' 23"E konumunda batık bulunmaktadır.

HMS Majestic  

HMS Majestic, Kraliyet Donanmasına bağlı Majestic sınıfı bir zırhlı idi. 31 Ocak 1895 tarihinde denize indirilen Majestic, 16.060 ton ağırlığında idi. Uzunluğu 128, genişliği 23, yüksekliği de 8,2 metre idi. Göreve başladığı 1895 yılında, dönemin en büyük ön-dretnot niteliğinde idi. 1904 yılına kadar Kanal Filosunda görev yaptı, ardından Atlantik Filosuna atandı. I. Dünya Savaşı başlayınca Çanakkale Savaşı için kurulan birleşik donanmaya katıldı. 27 Mayıs 1915 tarihinde, Otto Hersing komutasındaki Alman denizaltısı U-21 tarafından torpillenerek batırıldı. Battığı Tekke burnunun karşısındadır

 

HMS Ocean 

HMS Ocean,[Not 1] Canopus sınıfına mensup, Birleşik Krallık'a ait bir zırhlı. İnşasına 5 Temmuz 1898'de, Devonport Tersanesi'nde başlanıldı ve Kraliyet Donanması'ndaki ilk görevini 20 Şubat 1900 tarihinde aldı. Akdeniz Filosu'nda hizmete başlayan gemi, Boxer Ayaklanması'nın çıkmasının ardından Çin'e hareket etti. 1905'te geri çağrıldı ve 2 Ocak 1906'da Kanal Filosu'na katıldı. 2 Haziran 1908'de yeniden Akdeniz Filosu'na dahil olan Ocean, 16 Ocak 1910'da Birleşik Krallık karasularındaki filoya atandı.

I. Dünya Savaşı'nın patlak vermesinin ardından, 14 Ağustos 1914 tarihinde Kanal Filosu'na bağlı 8. Muharebe Birliğinde görevlendirildi ve İrlanda adası çevresinde yapılan birtakım operasyonlara katıldı. Şubat 1915'te, Çanakkale Savaşı'nda yer alması belirlendi. 18 Mart 1915 günü, Çanakkale Boğazı'ndan geçerken Rumeli Mecidiye Tabyası'ndaki Seyit Onbaşı'nın ateşlediği top ile dümen donanımından vurulduktan sonra Nusret mayın gemisinin döktüğü mayınlardan birine çarpan gemi; bugün Çanakkale Şehitler Anıtı'nın bulunduğu, Eskihisarlık diye bilinen karşısında battı.[2]

Özellikleri

Siparişi 1896/97 (tahmini).  Devonport Tersanesiinde inşa edildi. Kızağa 15 Şubat 1897 konuldu. 5 Temmuz 1898 denize indirildi. 20 Şubat 1900 de görevlendirildi. Canopus sınıfı zırhlıydı. 12.950 emperyal ton (13.160 t) ağırlığı vardı. 431 fit (131 m) uzunluğu vardı ve genişliği 74 fitti. 

 

Kaynakça

Çanakkale Boğaz Komutanlığı (2008). Çanakkale Deniz Savaşları 1915. Kültür Yayınları. s. 47. ISBN 9754092826.

Conway's All the World's Fighting Ships 1860-1905, sf. 35