Bir Fikrim Var:Yaş Sebze-Meyve İsrafını Önlemek İçin Küçük Bir Adım
Murat Şimşek-Yaş Sebze-Meyve İsrafını Önlemek İçin Küçük Bir Adım (Sektör Genişliği 217 Milyar Lira)
1. Kısaca kendinizden bahsedebilir misiniz?
İsmim Murat Şimşek. Elektrik-Elektronik Mühendisiyim. Yine ilgili alanda Yüksek Lisans Eğitimimi tamamlamaktayım. Eğitimi hayatım boyunca çevresel farkındalığı yüksek ve eksikleri tespit ederek çözümler üretmeye yatkınım.
2. Projenizin ortaya çıkış hikayesini anlatır mısınız?
Projeyi Ülkemiz özelinde ele alarak anlatacağım. Sorun karşısındaki miktarlar ve değerler dünyadaki büyük küçük her ülke için ölçeklenebilir. Ülkemizde herkes günde en az bir kere markete girmektedir. Marketlerin giriş kısımlarında bulunan yaş sebze/meyve reyonlarında kimi zaman taze ışıl ışıl kimi zaman rengi solmuş ve çürümeye yüz tutmuş ürünleri görmekteyiz. Nispeten kötü durumdaki ürünleri bazı yerlerde halk günlerinde indirim ile satılırken bazı marketlerde fiyatlar dahi indirilmeden satışa sunulmakta ve nihayetinde günün sonunda çöp konteynırında yerini almaktadır. Ülkemizde başlatılan Sıfır Atık kampanyaları ile bu israfların önüne geçilmek istenmiş, bazı ürünlerin tüketilme tarihleri yaklaştığında kasa yanlarında fiyatları düşürülerek satışa sunulması istenmiştir. Ancak yine de bu durum insan kontrolünde olduğundan ve yerine göre mağaza yoğunluklarına bağlı olarak takibi zor olan bir durum olduğundan gün sonunda birçok ürün yine çöp konteynırına gitmektedir. Her duyarlı vatandaşın yapacağı gibi ben de bu israf konusuna bir çözüm üretmek, çöplere gitmekte olan yaş sebze meyvelerin dar gelirli vatandaşlarımızın sofralarına ücretsiz ulaşması veya konserve fabrikalarında konserveye dönüştürülmesi ve o şekilde tüketime sunulması veyahut en nihayetinde biyo tesislerde elektrik enerjisi üretiminde kullanılması imkânı tanıyan bir sistem üretmek fikrini ortaya çıkardım.
3. Projenizi detaylı bir şekilde açıklayabilir misiniz?
Meyve/Sebze reyonlarında her meyve ve sebzenin kendine has bir kasa içerisinde satışa sunulduğunu görmüşsünüzdür. Bu meyve ve sebzelerin çeşidine göre bir raf ömürleri vardır. Geçerli süreler dahilinde satın alınmadığı takdirde, görünümleri deforme olmakta ve talep çekme oranları da azalmaktadır. Günümüzde adını çokça duyduğumuz Nesnelerin İnterneti Teknolojisini, Akıllı Ürün Kasası olarak tasarlayarak, işletme bünyesindeki veri tabanında; -Ürün Geliş Tarihi -Raf Ömrü -Tavan ve Taban Fiyat Aralıkları -Satıştan Kaldırılma Tarihi vb. gibi kriterler ile sınıflandırılması yapılır. Ürün tezgâha konduktan sonra belirlenen süreler içerisinde fiyatı otomatik olarak düşürülerek Akıllı Ürün Kasasına iletilir. Göstergedeki fiyat güncellenir. Ürün taban fiyatından satılmadığı takdirde veri tabanında kayıtlı, mağaza muhitinde bulunan ihtiyaç sahibine SMS vb. yöntemlerle mağaza adı, raf durumu ve alınacak ürün bilgisi iletilerek, o ürünün hala tüketilebilir durumda iken ihtiyaç sahibine ücretiz olarak verilmesi sağlanır. Sistem kurulumu olarak; -İnternete Erişimi olabilen bir mikrodenetleyicili kart -Kasada ki ürünün mevcut ağırlığı ölçmek için Yük Sensörü -Fiyat ve Ürün Kodu Gösterimi için Lcd/oled vb. Ekran -Enerji kaynağı (Pil veya Adaptör) Veri tabanı ve Ortak Paylaşım Ağı için ise Gerçek zamanlı Veri Tabanı Sistemi Kurlumu gerektirmektedir. Donanım ve Yazılım Malzemeleri oldukça az ancak topluma ve israfa karşı vereceği etki oldukça fazladır. Akıllı Ürün Kasası üretimi yapıldıktan sonra ortam veri tabanına kaydedilmesi ve kullanılması az çok elektronik/yazılım bilgisi olan biri için bile oldukça basittir.
4. Neden bu projeyi hayata geçirmek istiyorsunuz?
Ülkemizde yıllık yaş sebze/meyve israf miktarı 214 Milyar Liralık bir paya sahiptir. Takdir edersiniz ki bu oran ekmek, kuru bakliyat, hazır gıda gibi tüketim kalemlerinin de eklenmesiyle oldukça yüksek rakamlara çıkmaktadır. Üretilen yöntemin basitliği ve etki/tepki seviyesinin yüksekliği sayesinde israf önleme imkânı ortaya çıkacak, üretilen Akıllı Ürün Kasalarının hem yurt içinde hem de yurt dışında milyar dolarlara varan bir israf pazar payında yer almasını sağlayacaktır.
5. Projenizin sektöre nasıl bir fayda sağlayacağını düşünüyorsunuz?
Ürün bazında düşünüldüğünde, binlerce Akıllı Ürün Kasası ülkemizde üretilerek yine ülkemizdeki mağazalarda yer alacak ve yeni bir sektör oluşturacaktır. "İsrafı Önleme Sektörü". Bu ürünün yurtdışına da aynı israf önleme mottosu ile ihracatı ile, dünyamızda milyarlarca ton ürün çöpe atılmaktan kurtulduğu gibi belki de milyonlarca insan düzenli olarak sebze/meyveye uygun fiyatlar ile ulaşma imkânı bulacaktır. Böylelikle; -Elektronik Sektörü -Yazılım Sektörü -Dış Ticaret -Market Sektörü vb. Sektörler doğrudan etkilenerek bu faaliyet içerisinde yer alacaktır.
6. Neden size yatırım yapılması gerektiğini düşünüyorsunuz?
Bu proje ile milli kaynaklarımızın doğru kullanılması, üreticiden tüketiciye kadar kaynak israfının önlenmesi adına sadece benim değil bu israfı önlemek isteyen tüm girişimcilerin ve şirketlerin desteklenerek, dünya çapında milyar dolarlık bir pazardan pay alınması sağlanabilir.
7. Projeniz ile ilgili planlarınız ve hedefleriniz nelerdir, 5 yıl sonra projenizi nerede görüyorsunuz?
Projenin derhal üretilerek Pilot Bölgelerde denemeler yapılması, etkinliği ve işlevselliği görüldükten sonra adım adım ülkemizin her noktasındaki zincir veya bireysel mağazalarda yer bulması amaçlanmaktadır. Ürünün sadece yaş sebze/meyve sektöründe değil tüm kalemlere uygulanabilmesi için 5 yıl içerisinde gerekli donanımların üretilmesi ve başta ülkemiz, Avrupa ve Amerika olmak üzere israfın çok olduğu ülkelerde kullanımının yaygınlaştırılması yapılmalıdır.