İnsansız Kara Aracı (İKA) Sınıflandırması ve Muharebe Sahasında Kullanımı | Tavsiyeler ve Çözümler

İnsansız Kara Araçları (İKA) genel anlamıyla içinde herhangi bir canlı unsur bulundurmayan, uzaktan ya da otonom olarak görevlendirilen veya önceden belirlenmiş görevleri icra eden kritik teknolojilerdir. Rolenin menziline bağlı olarak LOS (line of sight/görüş hattı) kontrolü ile uzaktan kontrol edilebilir ya da görüntü işleme kabiliyeti ile tamamen yapay zekâ ile otonom görevler icra edebilirler.

İnsansız araç sistemleri günümüzde artık birçok ülkenin silahlı kuvvetleri ve diğer ilgili güvenlik güçlerinin envanterinde yer almaya başladı ve giderek artan oranda da aktif olarak kullanılıyor. Gerek muharebe alanında gerekse muharebe öncesi üstünlük istekleri, terörle mücadele, askeri üs, tesis ve bina güvenliği, bilimsel uygulama ile araştırmalar gereksinimi ve istekleri sebebiyle ülkelerin insansız sistemlere olan talebi de hızla gelişen teknoloji ile birlikte gün geçtikçe artmaya devam edecek.

1900'lü yılların ortalarından itibaren insansız sistemlere ağırlık verilmiş ve 90'lara geldiğimizde ise yavaş yavaş özellikle insansız hava araçlarını sahalarda görmeye başlamıştık. Günümüzde artık bu sistemler harp alanından tutun da sivil kullanımda da kargo taşımacılığında da kullanılıyor, her an her yerde karşımızdalar.

Bu bağlamda ARPA (günümüzde DARPA) otonom insansız kara araçlarının ilk başlangıç noktası olarak nitelendirebileceğimiz bir sistem olan Shakey ile ilgli çalışmamıza göz atmak isteyebilirsiniz. Shakey; 1960’lı yıllarda Charles Rosen liderliğindeki bir grup mühendis tarafından ABD’de Stanford Enstitüsü’nde yapay zekâ kullanılarak geliştirilmiş bir test robotudur. Detaylar için tıklayın.

Her ne kadar yavaş ilerliyor gibi görünse de çeşitli sınıf ve konfigürasyonlardaki İKA'ların; kullanım alanlarındaki farklı ihtiyaçlara yönelik daha fazla cevap veren bir çözüm haline geldiğini görüyoruz.

İKA'ları genel olarak: sahip olduğu özellikleri, faydalı yükleri ve kullanım alanı farklılıklarından ötürü sınıflara ayrılırlar. Bu sınıfları incelemeden önce birkaç hususa açıklık getirmek gerekiyor. İKA'ların günümüz sınıflandırmasında baz alınan ağırlık ile çalışmamızda baz aldığımız ağırlık farklılık göstermektedir. Günümüz ülke silahlı kuvvetlerinde yüksek ağırlığa sahip İKA platformlarının  yaygın kullanıma sahip olmaması ve boyut olarak küçük platformlara yönelim olması dolayısıyla İKA ifadesi bizde "küçük silahlı platform" çağrışımı uyandırıyor.

Özünde 'insansız' olan bu platformların gelecekte 'küçük' kalıbından sıyrılacağı aşikardır. Bu kapsamda İKA sınıflandırmamız günümüz ihtiyaç ve gereksinimlerine yönelik değil daha uzun vadeli ihtiyaç ve gereksinimler göz önüne alınarak yapıldı.  Yine aşağıda belirtilen faydalı yükler Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK)'nin muhtemel ihtiyaç ve tercihleri göz alınarak tanımlanmıştır. Her sınıf İKA için faklı ve çeşitli sunulan çözüm entegrasyon tavsiyelerinde; Türk savunma sanayiinde mesai harcayan Ar-Ge mühendislerimize de bu noktada önemli bir rol düşüyor.

İnsansız Kara Aracı(İKA) sınıflamasını inceleyecek olursak;

Hafif Sınıf İnsansız Kara Aracı

Hafif Sınıf İKA Örnekleri

• Sharp Claw 1 (Çin)
• Dragon Runner (ABD)
• Leopardo (İtalya)
• Kaplan (Türkiye)

KAPLAN İKA Ailesi / ASELSAN

​KAPLAN İnsansız Kara Aracı (İKA) Ailesi; yüksek hareket kabiliyetine sahip dayanıklı bir araç platformu üzerine göreve özel değişik Faydalı Yüklerin kolaylıkla entegre edilebildiği, ayarlanabilir otonomi seviyelerine sahip, modüler Kontrol Konsolu ile uzaktan komuta edilebilen son teknoloji ile donatılmış yeni nesil bir ürün ailesidir. Kaplan Ailesi’nin uluslararası birlikte çalışabilirlik standartlarına uygun esnek mimarisi sayesinde, araçlara yeni görev senaryoları ve faydalı yükler kolaylıkla entegre edilebilmektedir.

KAPLAN, modüler yapısı sayesinde görev gereksinimlerine göre farklı faydalı yükler ile kolaylıkla donatılarak, keşif gözetleme, toprağa gömülü mayın veya uzaktan komutalı patlayıcıları tespit ve imha etme, elektronik harp gibi birçok görevde kullanılabilmektedir.

Küçük Sınıf İnsansız Kara Aracı

Küçük Sınıf İka Örnekleri

• Gladiator (ABD)
• Milrem (Estonya)
• Guardium (İsrail)
• ALPAN (Türkiye)

ALPAN İnsansız Kara Aracı

Oğuzkağan Savunma mühendisleri tarafından geliştirilen ALPAN İnsansız Kara Aracı Türkiye’nin ilk ve tek KBRN operasyonları için tasarlanmış platformu olarak öne çıkıyor. Üzerine 5.56 mm UKSS (uzaktan kumanda silah sistemi)entegre edilebilen Alpan şehir savaşları, meskun mahal çatışmaları, karakol ve üs koruması, sınır devriyesi ve değişik hava ve coğrafi şartlarda (Özellikle Keşif ve Gözetlemede) kullanılmak üzere tasarlandı. Yürüyüş sistemleri tanklar temel alınarak hareketli makaralara sahip palet sistemi olarak tasarlandı. Bu da ona her türlü zor coğrafya şartlarda hareket kabiliyeti sağlamakta. KBRN sensörü ise Havelsan ve TÜBİTAK-SAGE tarafından ortak geliştirilen MAM CDET sensörü. Bu sensör bir bölgedeki Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer sızıntıları tespit edebilme kabiliyetine sahip.

ALPAN İnsansız Kara Aracı / OĞUZKAĞAN SAVUNMA

Orta Sınıf İnsansız Kara Aracı

Roketsan tarafından geliştirilen Cirit füzesini ateşleyebilen Kaideye Monteli Cirit Platformu (KMC) üzerinde yapılan geliştirme çalışmalarıyla sistem Cirit füzesinin yanında UMTAS ve L-UMTAS füzelerini de ateşleyebiliyor. Orta sınıf bir İKA üzerine entegre edilebilecek KMC platformu ile simetrik ve simetrik olmayan harp sahalarında birliklerin karşılaşabileceği hafif ve ağır zırhlı platformlar üzerinde ihtiyaç duyulan etkinlik sağlanabilir.

UMTAS ve Cirit füzeleri ile Kaideye Monteli Cirit Sistemi | ROKETSAN

KMC platformunda ateşlenen Cirit füzesi 8 km menzildeki sabit ve hareketli hedeflere; Hafif Zırhlı / Zırhsız Araçlar, Silahlı Birlikler ve Sığınaklara karşı yüksek hassasiyetle kullanım imkanı sunuyor. KMC platformunun muharebe sahasındaki ağır zırhlı platformlara karşı da etkinliğinin artırılması için UMTAS ve L-UMTAS tanksavar füzeleri ile donatılması sistemin  etkinliğini önemli ölçüde artırıyor.

Muharebe sahasının diğer bir önemli gereksinimi ise bölgesel hava savunmadır. Hareket halindeki askeri araç konvoyların veya  konuşlu piyade unsurlarının yakın ve alçak hava savunma ihtiyacının karşılanması amacıyla orta sınıf bir İKA platformu üzerine ZIPKIN gibi alçak irtifa hava savunması sağlayan bir sistem entegre edilebilir. Muharebe sahasında hava üstünlüğünü sağlamayı amaçlayan her taraf için öncelik karşı tarafın hava savunma kabiliyetini yok etmektir. Bu kapsamda düşman unsurların öncelikli hedefi olacak bir platformun da personel can güvenliğinin sağlanması açısından insansız olması tercih edilmelidir.

ZIPKIN Kaideye Monteli Stinger Sistemi | ASELSAN

ZIPKIN sistemine gelince; temel silah olarak mevcutta 8 km etkili menzili sahip Fim 92C RMP Stinger füzesini barındıran ve çeşitli algılayıcılar ile donatılmış ve tüm fonksiyonları bilgisayar tarafından denetlenen bir alçak irtifa hava savunma sistemi. ZIPKIN'da atışa hazır 4 adet Stinger füzesi ile eş eksenli olarak kendini korumaya ve yakın hava tehditlerine karşın 12.7 mm otomatik makinalı tüfek bulunuyor. Sistem mimarisi ise otonom kullanımın yanı sıra C3I sistemi veya diğer hava savunma sistemleri koordinasyonunda da kullanım imkânı sağlıyor. Sistem, Stinger füzelerinin yanı sıra, benzer bir çok füzenin de entegre edilebileceği bir yapıya sahip.

Orta Sınıf İka Örnekleri

• Ripsaw M5 (ABD)
• Uran-9 (Rusya)
• Sharp Claw 2 (Çin)
• Gecko (Almanya)
• O-İKA 2 (Türkiye)

O-İKA 2 İnsansız Kara Aracı

Katmerciler ve ASELSAN  işbirliği ile geliştirme çalışmaları devam eden Orta Sınıf İnsansız Kara Aracı (O-İKA); Kara Kuvvetleri Komutanlığının ihtiyaç duyduğu O-İKA'nın geliştirilmesine yönelik olarak ilk adımları atılmış bir projedir. 2020 yılında teslimat yapılacak aşamaya gelinmesi beklenen geliştirilecek O-İKA'nın uydu kontrollü olması planlanıyor. Otonom görev kabiliyetine sahip olması beklenen sistemin sınır güvenliği kapsamında devriye faaliyetlerinde kullanılması öngörülüyor.

Piyade unsurlarınca kullanılan mühimmatlara karşı koruma sağlayacak kadar bir zırha sahip olacak araç, arkasında giden piyadeyi koruması için yeterli bir zırha sahip olacak. Devam eden proje kapsamında şu an sistem üzerinde elektro optik kamera yok ancak nihai halinde mast üzeri kamera olacak. Sürüş kameraları önde ve arkada yer alıyor. Ayrıca sistem uydudan görüntü aktarım kabiliyetine de sahip olacak. Otonom olacak şekilde tasarlanan platformun silahı, acil bir durumda yakınlardaki askeri personel tarafından da kullanabilecek.

ASELSAN ve Katmerciler’in ortak projesi O-İKA’nın 1.1 tonluk UKAP platformunun büyüğü olarak 2.5 tonluk bir ağırlığa sahip olması bekleniyor. Şimdilik araçta Aselsan üretimi SARP UKSS kullanıyor.

ASELSAN-Katmerciler O-İKA 2

Ağır Sınıf İnsansız Kara Aracı

ASELSAN tarafından yürütülmekte olan iki farklı aktif koruma sistem projesi mevcut. Bu projelerden biri ALTAY AMT için geliştirilen AKKOR Aktif Koruma Sistemi ve bir diğeri ise Fırat Modernizasyonu kapsamında M60T tanklarına entegre edilen PULAT Aktif Koruma Sistemidir.  Akkor ve Pulat aktif koruma sistemleri mevcutta simetrik ve simetrik olmayan muharebe sahalarında zırhlı araçlarımız için koruma kalkanı olarak geliştirilse de; birincil prensibi personel güvenliğinin sağlanması olan insansız kara araçlarında da kullanılabilir. Muharebe sahasında her ne kadar insansız olsalar da İKA'ları korumasız bırakmak makul olmayacaktır.

Aktif Koruma Sistemleri ise  genel olarak; muharebe sahasında kara araçlarını gelen tehdidin fiziksel temasından önce sistem tarafından algılanması ve durdurulması şeklinde tanımlanabilir. Akkor ve Pulat hakkındaki detaylara "Aktif Koruma Sistemleri | ASELSAN PULAT ve AKKOR" yazımızdan ulaşabilirsiniz.

   AKKOR ve Pulat Aktif Koruma Sistemleri | ASELSAN

Ağır Sınıf İka Örnekleri

• Panther II (ABD)
• Cougar (ABD)
• Uran-9 (Rusya)

Uran-9 İnsansız Kara Aracı

Rusya'nın devlet iştiraki olan Rosoboronexport 2015 yılı Aralık ayında tanıttığı ve 2019 yılında da ordu envanterine aldığını açıklanan Uran-9 İKA'nın seri üretimine geçildi. Ancak, yansıdığı kadarıyla Uran-9'un geliştirme ve iyileştirme faaliyetleri esasında devam ediyor. Rusya, Uran-9’u Suriye'deki operasyonlardan elden edilen tecrübeye dayalı olarak geliştiriyor, iyileştiriyor. Suriye'de operasyonel bir ortamda performans isterleri test edilen İKA'nın menzilini, tepki süresini ve veri bant genişliğini arttırmak için çalışmaların yapıldığı Rus yetkililerce daha önceden de ifade edilmişti. Muharip bir İKA olan Uran-9'un; taarruz ve meskun mahal operasyonlar için anti-personel ve anti-materyal etkinliğinin de artırılmasına yönelik olarak ateş gücü arttırıldı. Faydalı yük olarak taşıdığı E/O sensörler vb. haricinde ateş gücü olarak Uran-9 'da kaynaklara yansıdığı kadarıyla; bir adet 30 milimetre 2A72 otomatik top, bir adet Kalaşnikof PKTM makineli tüfek, 4 adet atışa hazır 9M120 Ataka (AT-9 ‘Spiral 2’) anti-tank güdümlü füze (ATGM) bulunuyor.

    URAN-9 İKA / Rosoboronexport

Muharebe Sahasında İnsansız Kara Araçları Kullanımı

Bu çalışmamızın başında de belirttiğimiz gibi İKA'lar; muharebe öncesi üstünlük istekleri, terörle mücadele, askeri üs, tesis ve bina güvenliği, bilimsel uygulama ile araştırmalar gereksinim ve istekleri sebebiyle ihtiyaç duyulan önemli bir sistem haline gelmiştir. Buna paralel olarak ise ülkelerin insansız araçlara olan talebi hızla gelişen teknoloji ile birlikte gün geçtikçe artmakta.

Muharebe sahası öncesi-esnası-sonrası olarak bir bütün teşkil etmektedir. Bu bütün içinde sürdürülebilir olması istenilen/beklenilen faaliyetlerin başında 'muhabere' yeteneği gelmektedir. İnsansız kara araçları faydalı yük kapasiteleri ile bu yeteneğin sürdürülebilirliği sağlayabilmektedir. Dost unsurların muhabere yeteneğinin sağlanması kadar düşman unsurlarının bu yeteneğinin önüne geçilmesi gerekmektedir.

ASELSAN tarafından geliştirilen KAPLAN İKA ailesinin faydalı yük konfigürasyonları içinde elektronik harp de bulunmaktadır. Bu sayede muharebe sahasında düşman unsurların muhabere yeteneğini zayıflatırken dost unsurlara karşı elektronik destek sağlanabilmektedir.

 KAPLAN İKA Ailesi / ASELSAN

Muharebe Öncesi İnsansız Kara Araçları Kullanımı

Muharebe sahasının harp ortamına hazırlanması süreci geçmişten günümüze değişmeyen bir kritik faz olagelmiştir. Dost-düşman birliklerin sahada konuşlanmasından, muharebe sahasındaki dost unsurların muhabere imkan ve kabiliyetlerinin sürdürülebilir olmasına ve elektronik harbe karşı korunmasına ve düşman unsurların imkan kabiliyet tespiti ve karşı önlem/tedbir gereksinimlerinin tespiti için muharebe öncesinde özellikle insansız sistemler ve özelde ise İKA'ların kullanımı önemli bir husus olarak karşımıza çıkmakta.

İKA'lar sahip oldukları donanımsal ekipmanlar sayesinde, görev icra edilecek alana önceden gönderilerek mayın/EYP, yer/düşman tespiti, keşif, gözetleme ve birliklere istihbarat sağlamak maksatları ile muharebe öncesinde hazırlıkların hızlıca tamamlanmasını sağlayabilmekte.

            KAPLAN İKA Ailesinin Bomba İmha Robotu

Muharebe öncesinde keşif gözetleme yapmanın yanı sıra, entegre edilebilen KBRN sensörleri sayesinde olası tehlikelerin önüne geçebilmektedirler. Bu kapsamda Oğuzkağan Savunma tarafından geliştirilen ALPAN İKA; Havelsan ve TÜBİTAK-SAGE tarafından ortak geliştirilen MAM CDET Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer (KRBN) sensörü ile bir bölgedeki mevcut ve potansiyel sızıntıları tespit edebilme kabiliyetine sahip.

   Havelsan ve TÜBİTAK-SAGE çözümü KRBN sensörleri entegre edilmiş ALPAN İKA

Muharebe Esnasında/Alanında İnsansız Kara Araçları Kullanımı

Öncelikle, muharebe alanında İKA'ların her türlü arazi ve hava şartlarında kesintisiz çalışabilmesi gerekmektedir. Özellikle meskûn mahal ve arama tarama faaliyetleri gibi kritik faaliyetlerde İKA'lar ön plana çıkmakta.

İKA'lar rutin ve görece sıkıcı işleri yapabilmeleri, duygusal olmamaları ve temelde mekanik bir sistem olmaları ile;, tekrar eden görevleri hızlı ve doğru yapabilmeleri, kaybedilmelerinin personel kaybından daha az önemli olması ve yine temelde iş gücü ve ekonomik tasarruf getirileriyle muharebe alanında kritik önem arz eden sistemlerdir.

Meskûn mahal operasyonlarının yanı sıra, her türlü çatışma alanında içinde bulunduğu birlik/unsurun ihtiyaçlarına yönelik çeşitli silah yükü, E/O sensörler, EH sistemleri vb. donatılabilen İKA'lar geleceğin sistemleri olarak karşımıza çıkmakta. Ülke silahlı kuvvetleri tarafından yavaş yavaş kullanıma alındıklarında görüldü ki İKA'lar ciddi bir ateş destek vasıtası olarak ön plana çıkmaktadır.

  KATMERCİLER ürünü Uzaktan Komutalı Atış Platformu

Sahada ön hatlarda yer alan muharip unsurların çeşitli ihtiyaçlarına da cevap veren İKA sistemleri ile muharebe esnasında da devam eden keşif ve gözetleme ile ilgili diğer istihbari faaliyetler de icra edilebilmektedir.  Muharebe sahasında en önemli unsurlardan biri olan muhabere yeteneğinin sürdürülebilirliği. Muharebe sahasının genişliğine, katılan unsurların miktarına, sahanın elektronik harp düzeyi gibi etmenlere bağlı olarak küçük sınıf bir İKA (180-1000 kg) platformunda faydalı yük olarak taşınabilir radyolink haberleşme sistemi kullanılabilir. Bu bağlamda ALPAN İKA veya BOĞAÇ İKA platformları üzerinde ASELSAN çözümü taşınabilir radyolink haberleşme sistemini görebiliriz. Böylece dost unsurlar arasında bir taraftan stratejik ses ve veri ağları ile geçiş arayüzü sağlanırken, diğer taraftan geçit telsizleri üzerinde Telsiz Ağları sistemlerine bağlantı kesintisiz bir şekilde sağlanır.

Muharebe sahasında dost unsurlar için en can sıkıcı durumlardan biri de keskin nişancı atışlarıdır. Mümkün olan en kısa süre tespit edilip etkisiz hale getirilmesi gereken bu düşman unsurlarının tespiti için 10 kg'dan daha az bir ağırlığa sahip HAVELSAN çözümü ATEŞKES Keskin Nişancı Yer Tespit Sistemi hafif & orta sınıf İKA'lara entegre edilerek kullanılabilir. ATEŞKES keskin nişancı yer tespit sistemi ile teoride 2 km'ye kadar tespit yapılabilmekte. Hareketli bir platform ile etkili menzilin artırılması sağlanabilir.

ATEŞKES Keskin Nişancı Yer Tespit Sistemi | HAVELSAN

ASELSAN tarafından geliştirilen SEDA Atış Yeri Tespit Sistemi sahada aktif olarak kullanılmakta. Faydalı yük kapasitesi ile orantılı olarak SEDA Araç Üstü Atış Yeri Tespit Sistemi orta ve ağır sınıf İKA'lar üzerine de entegre edilerek kullanılabilir. Mevcutta yine %95 üzeri bir tespit kabiliyetine sahip SEDA'nın Tek-Er Giyilebilir çözümü de sahada aktif olarak kullanılıyor. Personel üzerindeki yükü ve hayati riskleri ortadan kaldırmak adına İKA platformlarına entegre olarak kullanım sağlanabilir.

BMC Kirpi II üzerine entegre edilmiş SEDA Araç Üstü Atış Yeri Tespit Sistemi | ASELSAN

Muharebe sahasının genişliği, coğrafik yapısı ve mevcut personel sayısı gibi etmenlere bağlı olarak çevre gözetleme faaliyetlerinin icrasında İKA platformları üzerine entegre edilmiş çevre gözetleme radarları kullanılabilir. Bu bağlamda 20 kg'dan daha az bir ağırlığa sahip Meteksan çözümü Retinar PTR Çevre Gözetleme Radarının hafif ve orta sınıf İKA'lar başta olmak üzere faydalı yük olarak entegrasyonu sağlanarak ileri keşif ve çevre gözetleme faaliyetleri gerçekleştirilebilir. Hareket halinde operasyon icra eden unsurlar açısından Retinar PTR ile durumsal ve konumsal farkındalık daha üst seviyelere çıkarılmış olacak. En önemlisi ise normalde personel tarafından taşıma ve kurulum işlemlerinin gerçekleştirilmesi gereken bu tür sistemlerin İKA entegrasyonu ile personel can güvenliği sağlanmış olurken; keşif ve gözetleme menzili ise mobilitesi yüksek bir platform ile artırılmış olunacaktır.

Retinar PTR Çevre Gözetleme Radarı | METEKSAN

Sahadaki unsurların lojistik destek ihtiyaçlarının tanımlanması, tespiti ve tedarikinin sağlanması amacıyla da geliştirilen İKA'lar kullanılabilmekte. Bu sayede ise muharebe alanında, insanları tehlikeli ortamın dışında tutarak, sahip oldukları düşük siluetli yapıları ile gerekli cephane, tıbbi malzeme vb. takviyesinin İKA'lar ile hızlı ve güvenli bir şekilde yapılması sağlanabilmekte. Bu yönleri ile İKA sistemleri muharebe alanında, birliklere ciddi bir üstünlük sağlamasında önemli rol oynamaktadırlar.

ElektroLand Savunma Tarafından geliştirilen çok amaçlı insansız kara aracı BOĞAÇ; 6×6  yürür aksamı ile zorlu arazi koşullarıyla başa çıkabilme yeteneği ile sahadaki dost unsurlara lojistik destek ve yük taşıma kabiliyetleri ile örnek verilebilecek bir platformdur. BOĞAÇ İKA silah kulesi ile muharip, keşif ve gözetleme ile öncü kuvvet görevlerini de yerine getirebilecek şekilde tasarlanmış bir platform.

   BOĞAÇ İKA / ElektroLand Savunma

Muharebe Sonrası İnsansız Kara Araçları Kullanımı

Genelde insansız sistemlerin muharebe sahasındaki kullanım alanları ve etkinlikleri üzerine uzun uzun çalışmalar yapılmakta olup muharebe sonrasındaki kullanımlarına veya etkilerine yönelik çalışmalar yapılmamakta. İnsansız Kara Araçlarının muharebe öncesinde ve esnasındaki etkinlikleri kadar sonrasındaki etkinlikleri de oldukça önemlidir. Muharebe sonrası hasar tespit faaliyetleri genel itibariyle uçar platform veya uydularca sağlanıyor olsa da bu çözümlerinde yetersiz kaldığı noktada insan unsurunun faaliyet icra etmesi gerekmektedir. Ancak doğru yapılandırılmış bir İKA bu ihtiyaca cevap verebilmektedir.

Muharebe esnasında tahliyesi gerçekleştirilemeyen sahadaki dost unsurların; tahliyesinde risk oluşturan dış etkenler mevcutsa sahadan İKA'lar ile tahliye gerçekleştirilebilir. Bu kapsamda ElektroLand, Boğaç 6x6 İKA ön hattan yaralı tahliyesi görevleri için uyumlu hâle getirmek üzere konfigüre ediyor. Süreç tamamlandığında ise tam otonom kabiliyette olan İKA, yaralı askerlerin ateş hattından çıkarılması görevlerini de icra edecek. İlk etapta bilinci açık yaralının tahliyesi için uyarlanacak olan platformun ilerleyen safhalarda bilinci kapalı yaralı personelin de tahliyesi için uyarlanabilecek.

BOĞAÇ 6x6 İKA / ElektroLand Savunma

Bu kapsamda ElektroLand Savunma'nın geliştirdiği elle atılabilir mini keşif gözlem insansız kara aracı Acrob’u örnek verebiliriz. Acrob, personelin girmesinin risk oluşturabileceği veya giremediği alanlara girebilecek bir yapıda tasarlanmıştır. Acrob mini İKA özellikle mağara, tünel, meskûn mahal operasyonlarında görülmeyen, karanlıkta kalan noktalara elle atılarak; riskli ortama güvenlik personelinin girmeden keşif gözetleme yapmasına imkân veriyor.

Mini İKA ACROB / ElektroLand Savunma

Gelecekte İnsansız Kara Araçları

İKA'lar, birliklere her türlü operasyon ile hava ve arazi şartlarında destek sağlayacak, modüler yapıya sahip kritik sistemlerdir. Geleceğin muharebe sistemlerinde hafif unsurların taktik sistemi, birleşik bir komuta ve kontrol unsuru ile mürettebatlı ve mürettebatsız unsurlardan oluşacaktır. Bu unsurlar günümüz birliklerinden daha küçük ve daha hafif, taktik olarak daha iyi tertiplenmiş fakat daha güçlü ve dayanıklı olacaktır. Geleceğin muharebe sistemlerinde bir diğer konsept öldürücü olmayan silahları insansız sistemlere entegre ederek etkinliği artırmak, operasyon süresini kısaltmak ve başarıyı daha kısa sürede yakalamaktır. Zira geliştirilen bu araçlar yukarıda da saydığımız ve daha bir çok askerî ve sivil alandaki konseptler ile birlikte ülkelerin geleceğe yönelik dönüşüm planlarının önemli bir unsurudur.

Özellikle bu alanda ciddi adımlar atan ABD, robotik sistemleri ordusuna bir bir entegre etmeye başlamıştır ve gelecek planlarından birisi de çoğunluğunu İKA'ların oluşturduğu birlikler kurmak.  ABD’nin profesyonel ordu fabrikası gözüyle bakılan ve ürettikleri akıllı robotlarla dünya çapında tanınan bir teknoloji şirketi olan Boston Dynamics'in bu bağlamda; LS3, Petman, Cheetah, SandFlea, RHex, LittleDog adlarında çeşitli alanlara yönelik pek çok robotik sistem çözümü ve projeleri bulunuyor.

LS3 & Big Dog ve ABD Deniz Piyadesi / Boston Dynamics

Buna paralel ABD'de özellikle asimetrik harp koşullarının getirdiği zorlu koşullardaki fonksiyonel değişiklikleri de yerine getirebilecek çok yönlülüğe sahip sistemler ile bir ekosistem geliştirme çalışmaları da devam ediyor.

Beraber çalışabilirlik ve modülerlik, bir sistemin çok değişik veya birden fazla ve farklı görevlerde kullanılabilmesi ve verimliliğin artması anlamındaki önemli kavramlardır, bu sebeple; kritik önem arz eden insansız kara aracı sistemlerinin, çok uzak olmayan bir gelecekte diğer insansız sistemler ile birlikte müşterek görev icra etmesi veya kendi aralarında sürü kabiliyeti ile çalışması için de önemli adımlar atılmaya devam edilecektir.

Günümüz harp koşulları gelişen teknolojiyle birlikte yerini artık hızlı bir şekilde Ağ Merkezli Harp'e bırakıyor.

Bu bağlamda insansız sistemler özelinde İKA'ların ağ merkezli harpte ;

• Tanıma ve tespit görevlerini icra edebilmesi daha kısadır.
• Diğer unsurlara nazaran komuta-kontrol reaksiyon süresi daha kısadır.
• Konuşlanma daha basit ve daha kısadır.
• Güç tasarrufu daha kısadır.
• Harp alanında karşılaşılan tehlikeli durumlarda hızlıca müdahale edebilmek suretiyle oluşacak zararlar minimize edilir.
• İstihbari açıdan güvenlik üst seviyededir.

Değerlendirme ve Sonuç

Geçmişte bilim kurgu filmlerinde gördüğümüz sistemler şuan hayatımızın her alanında karşımızdalar ve daha da gelişerek günlük yaşantımızda da yanıbaşımızda olacaklar. Gün geçtikçe yapay zekâyı mümkün kılan teknolojilerdeki gözle görülür şekilde meydana gelen hızlı ilerleme, insan figürünün harp alanındaki harp ve strateji bakımından tek karar alıcı ve uygulayıcı olma niteliğini elinden almasa da artık bunu paylaşacak gibi görünüyor.

Geçmişe dönüp baktığımızda, o zamanlarda adeta dillere pelesenk olmuş bir söz vardı, 'insan gücü' gelişen dünyamızla birlikte artık bu söz yerini 'hayal gücü'ne bırakmak üzere.

Burada dikkat edilmesi gereken bir diğer  husus muharebe sahasında icra edilmesine ihtiyaç duyulan faaliyetlerin çeşitliliğidir. Bu çeşitlilikte personel yetiştirilmesi mi yoksa bu ihtiyaçlara cevap verebilecek insansız sistemlerin tedarik edilmesi mi gerektiğidir. Elbette muharebe sahasına yönelik faaliyetlerin yakın gelecekte tamamen insansız sistemlere bırakılması çok zorlama bir iddia olur, ancak mevcut insan gücünün ve maddi imkanların efektif ve etkili kullanımı bizi adım adım bu yola götürüyor.

Kritik öneme sahip olduğunu söylediğimiz bu sistemler sadece askerî alanda değil sivil alanda da insanlık için önemli görevler üstlenecekler. Meydana gelen bir orman yangınında veya herhangi bir yerdeki yangında itfaiye ekiplerinin ulaşımının zor olduğu ya da oraya gitmelerinin güvenli olmadığı bir alanda geliştirilen bu araçlar oraya gönderilebilir ve müdahale edebilir. Bir deprem olduğunda, arama kurtarma çalışmaları yapılırken insanların ulaşmakta güçlük çektiği bir alana elle atılabilir konfigürasyondaki mini bir insansız kara aracı rahatlıkla göçüğe gönderilip üzerindeki farklı sensörler sayesinde yardımcı olabilir ve insanların işlerini kolaylaştırabilir.

Günümüzde gelişmekte olan olayları göz önüne aldığımızda, önemini daha iyi kavradığımız insansız sistemlerin şuan olduğu gibi önümüzdeki yıllarda  daha da gelişerek tasarımsal ve işlevsel değişiklikler eşliğinde görevlerine devam edecekleri konusunda bir şey söyleyebilmek net değildi. Fakat şuan görüyoruz ki gelişerek ve güçlenerek yollarına devam edecek olan bu sistemler için bugün çok net bir şey söyleyebiliriz!

Geçmişte bahsettiğimiz o geleceği artık yaşıyoruz.

Unutmamak gerekir ki her şey aslında değiştirilemez gibi görünse de geliştirilmeye her zaman açıktır.

"İnsan İçin İnsansız"

Yazar: Ömer KARA & Ahmet ALEMDAR

İnsansız Kara Araçları kullanım konseptleri, görev profili ve faydalı yük çözüm önerilerimiz hakkında detaylar için bizimle info@defenceturk.net adresinden iletişime geçebilirsiniz.

Defence Turk

https://www.defenceturk.net/insansiz-kara-araclariikanin-siniflandirmasi-ve-muharebe-sahasinda-kullanimi-tavsiyeler-ve-cozumler