Satürn’ün Altıgen Fırtınası
Güneş sisteminin 6. ve en büyük 2. Gezegeni olan Satürn, halka yapısının ona kazandırdığı nefes kesici güzelliği ile amatör bir teleskopla bile görülebilmektedir. İçerik bakımından Jüpiter ile benzerlik gösteren Satürn’ün adı Roma Mitolojisinden gelmektedir.
Satürn, Jüpiter, Uranüs ve Neptün gibi gaz devidir yani ayak basılacak kayaç bir yüzeyi yoktur. Kendi ekseni etrafında 10 saat 33 dakikada döner.
Satürn'ü diğer gezegenlerden farklı kılan en belirgin şey muazzam güzellik ve büyüklükteki halka yapısıdır. 280,000 kilometre genişliğe ve 10 metre kalınlığa sahip olan Satürn'ün halkası, irili ufaklı taş ve toz parçalarından oluşmaktadır.
Halkaları ile bilinen Satürn'ün kuzey kutbu etrafında dönen dev altıgen halka benzeri yapısı başka hiçbir gezegende görülmemektedir. Bilim adamları tarafından merak uyandıran altıgenin görüntüleri ilk olarak Voyager tarafından 1980-1981 yılları arasında keşfedilmiştir. İlerleyen yıllarda yapılan açıklamalar Satürn'ün atmosferinde duran bir dalga olduğu yönünde olmuştur. Gezegenin atmosferindeki bu garip oluşumun varlığı, yıllar sonra Satürn’e ulaşan Cassini uzay aracı ile teyit edilmiştir.
Mevsimsel olarak zaman zaman renk değiştiren altıgen görünümün, 20 bin kilometre çapındaki bir fırtınanın dev bir jet akımıyla oluştuğu düşünülmektedir. Fakat bu akımın nasıl ve ne tarafından kontrol edildiği hala bir sır olarak kalmıştır. Altıgen fırtınanın hızı saatte 300 kilometreden fazladır ve fırtınanın büyüklüğü Dünya’nın yaklaşık 30 katıdır.
Satürn’ün dev altıgenini yakından incelemek isterseniz aşağıdaki videoya göz atabilirsiniz.
https://www.youtube.com/watch?v=BBQ_rnkqtpk
Kaynaklar:
https://www.pnas.org/content/117/25/13991
https://astroturk.net/saturnun-altigen-firtinasi/
https://www.planetary.org/articles/2471
T.C. Cumhurbaşkanlığı - Savunma Sanayii Başkanlığı himayesinde yürütülmektedir.
