Tarihin Canlandığı Yer: Hisart Canlı Tarih ve Diorama Müzesi
İstanbul’un Çağlayan semtinde bulunan Hisart Canlı Tarih ve Diorama Müzesi, Nejat Çuhadaroğlu’nun kişisel çabaları sayesinde kurulmuştur. Alüminyum sanayii alanında faaliyet gösteren bir iş insanı olan Nejat Çuhadaroğlu; yaklaşık 30 yıl boyunca kilometrelerce yol katedip, pek çok görüşme gerçekleştirerek topladığı nadide eserleri, Hisart Canlı Tarih ve Diorama Müzesinde bir araya getirmiştir.
Müzede sergilenen eserler; Doğu Roma İmparatorluğu, Bizans İmparatorluğu, Selçuklu Devleti, Osmanlı İmparatorluğu, Birinci Dünya Savaşı, İkinci Dünya Savaşı, Kore Savaşı, Vietnam Savaşı ve Körfez Savaşı gibi geniş bir konu yelpazesini kapsamaktadır.
Hisart Canlı Tarih ve Diorama Müzesi dünyada, bahsi geçen dönemden gerçek eserleri barındıran ve gerçekleşen olayları dioramalarla canlandıran tek müze olma özelliğine sahiptir. Türkiye’de tek örneği bulunan pek çok orijinal eseri ve dioramaları (üç boyutlu modelleme) ziyaretçilerin ilgisine sunan müze, orijinal fotoğraf ve tablolarla da zenginleştirilmiştir.
Yaklaşık 1500 m²’lik alan üzerine kurulu olan Hisart müzesinde 6 kat bulunmaktadır. Eserlerin müze içerisindeki dağılışına bakıldığında;
· 1. katta Osmanlı’nın ilk ve orta dönemlerine,
· 2. katta Osmanlı’nın son dönemine,
· 3. katta Birinci Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve İkinci Dünya Savaşı’nın ilk dönemlerine,
· 4. Katta ise Kore Savaşı, Vietnam Savaşı ve Kıbrıs Barış Harekâtı dönemlerine ait eserler sergilenmektedir.
Bunun haricinde 5. kat müze yönetimi ve 6. kat kafeterya olarak faaliyet göstermektedir.
Müzenin giriş koridorunda, atın üzerine bağlanmış kaplan ve üzerinde kanatları olan bir adam objesi yer almaktadır. Ziyaretçilerin meraklı bakışlarını çeken bu obje, Osmanlı döneminde değişik giyimleri dışında yiğitlikleri ve üstlendikleri zorlu görevlerle bilinen “Deliler” adlı askeri birliğe ithafen yapılmıştır. Sadece padişahtan emir alan, harp yerine zırh giymeden giden ve acı çekmekten korkmayan Deliler, Osmanlı’nın bir dönemine damga vurmuş korkusuz askerlerdir.
1402 yılında gerçekleşen ve Yıldırım Beyazıt ile Timur’un ordularının Çubuk Ovası’nda karşı karşıya geldiği Ankara Savaşı esnasında, Timur’un ordusundaki fillerin giydiği zırhlardan bir tanesi müzede sergilenmektedir. Ayrıca yine aynı dönemden, Yıldırım Beyazıt’ın tuğralı kılıcı da koleksiyonda yer almaktadır.
Harp tarihine her yönüyle ışık tutan Hisart Canlı Tarih ve Diorama Müzesinde; Mustafa Kemal Atatürk’ün üç ayrı savaşta giydiği kıyafetler doğrudan örnek alınarak dikilmiş modeller dahil, farklı askeri üniformalar da ziyaretçilerin ilgisine sunulmaktadır. Fakat koleksiyon, yalnızca Türk devletlerinin değil, başka ülkelerin üniformalarını da içermektedir. Örneğin Ertuğrul Gazi döneminde, İran askerlerinin giydiği kıyafetler ve Birinci Dünya Savaşı’nda Birleşik Krallık askerlerinin kullandığı şapkalar bunlardan birkaçıdır.
Müzede, Türk Tarihi’nde büyük öneme arz eden kimseleri canlandırmaya yönelik eserler de derlenmiştir. Örnek olarak, yanında aslan ve kaplan objeleriyle canlandırılan, meşhur kaptan-ı deryalardan Cezayirli Hasan Paşa gösterilebilir. Bu şekilde bir tasvir gerçekleştirilmesinin sebebi ise avlanırken gördüğü yavru aslanı alıp büyüten ve evcilleştiren Hasan Paşa’nın “Aslanlı Hasan Paşa” şeklinde anılmasıdır.
Sultan İkinci Mahmut’a ait olan yedi namlulu tüfek, müzenin en nadide eserlerinden bir tanesidir. Bu göz alıcı silah, Amerika Birleşik Devletleri tarafından, Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nda verdiği destek dolayısıyla İkinci Mahmut’a hediye edilmiştir. Silah, zümrüt ve elmas gibi değerli taşlarla süslenmiştir.
Havacılıkla ilgili olarak dünyanın ilk siyahi pilotu olan Arap Ahmet (Ahmet Ali Çelikten)’in uçağının Amasra Körfezi üzerindeki dioraması ve Trablusgarp Savaşı sırasında, Osmanlı ordusunca yerden açılan ateşle düşürülen İtalyan uçağının dioraması mevcuttur.
Hisar Canlı Tarih ve Diorama Müzesi’nde Roma İmparatorluğu döneminden Körfez Savaşı’na kadar geniş ve kapsamlı bir süreci kapsayan eserler, tarih severlerin ilgisine sunulmuştur. Müze, pek çok sergi ve davete ev sahipliği yapmaktadır. Hisart Canlı Tarih ve Diorama Müzesi Pazar günü 12:00 - 18:00 saatleri arası, haftanın geri kalan günlerinde ise 10:00 - 18:00 saatleri arasında ziyaretçilerini beklemektedir.