Kalıpların Dışında Bir Sınav: Otantik Değerlendirme
“Mars keşif aracınız, 300 metrelik bir uçurumun kenarında takılı kalmıştır. Karşı taraf, bulunduğunuz konumdan 5 metre daha aşağıdadır ve önünüzdeki 20 metrelik boşluktan geçmeniz gerekmektedir. Araçta, mevcut olan malzemelerin listesi ve aracın çalışma özelliklerine ilişkin bir kılavuz mevcuttur. Buna göre, aracınızı vadiden geçirmenize olanak sağlayacak matematiksel bir yaklaşım belirleyiniz.”
Yukarıda gördüğünüz soru, bir otantik değerlendirme örneğidir. Otantik değerlendirme, öğrencinin karşılaşabileceği zorlu durumları simüle etmeyi amaçlamaktadır. Çünkü gerçek hayatta, ezberlememiz gereken terimler listesinden ya da çözmemiz gereken karmaşık denklemlerden çok daha fazlası karşımıza çıkmaktadır. Gerçek hayat bize, yaratıcılığımızı kullanmamızı ve bir çözüm bulmamızı gerektiren durumlar; bir nevi senaryolar sunmaktadır.
Otantik değerlendirme, herhangi bir disiplin için kullanılabilmektedir. Bu tür değerlendirmeler, eğitim deneyimini unutulmaz, ilginç ve teşvik edici hale getirerek olumlu yönde etkileme eğilimindedir. Geleneksel değerlendirmede, öğrencilerin içeriği öğrenip öğrenmedikleri test edilmektedir. Sonrasında her birine bir not atfedilmekte ve bunlar, önceden belirlenmiş standartlarla kıyaslanmaktadır. Bu tür değerlendirmelerin, sınıf ortamı dışında geçerliliği bulunmamaktadır. Bu nedenle de öğrencilerin kendi öğrenme süreçlerini yönetmelerine yardımcı olamamaktadır. Öte yandan, senaryoya dayalı görevleri yerine getirmek, öğrencilere bilgilerini uygulama imkanı sunmaktadır. Bu süreçte alacakları geri dönüşler sayesinde hem yetkinlikleri değerlendirilmekte hem de doğru bilginin pekişmesi sağlanmaktadır.
Otantik Değerlendirmenin Özellikleri
● Öğrencilere, mantık çerçevesi dahilinde bir senaryo sunulmaktadır. Görselleştirilebilecek ve anlaşılabilecek bir problem ortaya koyulmaktadır.
● Yaratıcılık, pratik zeka ve beceriklilik gerektirmektedir. Öğrencinin cevabı bulabilmesi için kalıpların dışında düşünmesi şarttır.
● Değerlendirilen beceriler, iş veya eğitim hayatında kullanılabilecek türdendir.
● Öğrencilerin çözüme ulaşmak için çeşitli beceri ve bilgi arama yöntemlerini kullanmalarını teşvik edecek kadar karmaşıktır.
● Öğrencilerin aldıkları geri dönüşlere göre ilerleyebilmeleri ve farklı yaklaşımlar deneyebilmeleri için tekrarlayan bir süreçtir. Yalnızca doğru cevabı değil; aynı zamanda en iyi yaklaşım ve uygulamayı bulmak için öğrencilerin kullandığı yöntemleri düzeltme ve iyileştirmenin yollarını aramaktadır.
● Eylem odaklıdır. Öğrencilerin bir görevi yerine getirmesini beklemektedir. Otantik değerlendirmenin en etkili yolu, çoklu öğrenme yöntemlerini ve farklı türdeki becerilerin bir arada kullanılmasını içermektedir.
Araştırmalar, otantik değerlendirmenin öğrencinin üst düzey bilişsel becerilerinin gelişimi üzerinde etkisi olduğunu göstermektedir. Sağlamakta olduğu öğrenme özerkliği ise motivasyonu, öz düzenleme kapasitesini ve kendini ifade etme becerilerini geliştirmektedir.
Bununla birlikte, öğrencilerin akademik bağlamda edindikleri bilgileri uygulamada zorluk çektikleri gözlemlenmektedir. Bu durum öğrencilerin, iş hayatında güvensiz ve hazırlıksız hissetmelerine yol açmaktadır. İşverenler ise çalışma hayatının taleplerine uyum sağlayamayan ve problem çözme, eleştirel düşünme, iletişim kurma ve takım çalışması gibi temel becerilerden yoksun olduğunu düşündükleri yeni mezunların performanslarını eleştirmektedir. Bu bağlamda, otantik değerlendirme istihdam edilebilirliği artırabilecek bir model olarak görünmektedir, çünkü işyerinde ihtiyaç duyulan yetenekleri teşvik etmektedir. Böylece, öğrencilere iş hayatında değerli görülen becerileri, güvenli bir ortamda uygulama fırsatı vermektedir.
Kaynakça:
- Andrews, J. & Higson, H. (2014). “Is Bologna Working? Employer and Graduate Reflections of the Quality, Value and Relevance of Business and Management Education in Four European Union Countries”. Higher Education Quarterly 68(3), 267-287.
- Archbald, D. A., & Newmann, F. M. (1988). Beyond Standardized Testing: Assessing Authentic Academic Achievement In the Secondary School. Reston, VA: National Association of Secondary School Principals.
- Dochy, F. & McDowell, L. (1997). “Assessment as a Tool for Learning”. Studies in Educational Evaluation. 23 (4) , 279 - 298.
- Ellström, E. & Ellström, P. E. (2014). “Learning Outcomes of a Work-Based Training Programme”. European Journal of Training and Development 28(1), 180-197.
- Gulikers, J. T. M., Bastiaens, Th. J., & Kirschner, P. A. (2006). Authentic Assessment, Student and Teacher Perceptions: The Practical Value of the Five Dimensional Framework. Journal of Vocational Education and Training, 58, 337-357.
- Wiggins, G. (1989). Teaching to the (Authentic) Test. Educational Leadership, 41-47.
- Wiggins, G. (1989). Toward More Authentic and Equitable Assessment. The Phi Delta Kappan, 70(9), 703-713.
T.C. Cumhurbaşkanlığı - Savunma Sanayii Başkanlığı himayesinde yürütülmektedir.
