Geleceğin Meslekleri: Blockchain Uzmanı
Blockchain (Blok zinciri) dağınık ağ yapısına sahip zincirlerin birbirine eklemlenmesi ile oluşur. Bu zincirler kodlu ve şifrelidir. Kodlu ve şifreli zincirler birbirlerine eklenerek blok zincirlerini oluştururlar. Blockchain, “verilerin içinde saklandığı blokların zamansal ve doğrusal bir sıra ile işlenmesi, saklanması ve düzenlenmesine imkan veren, merkezi olmayan ve aracısız işlem sağlayan veri tabanı sistemi” şeklinde de tanımlanmaktadır. Kimi uzmana göre Endüstri 4.0 devriminin şahlandırıcısı olarak görülen blockchain, kimi uzmana göre ise henüz başlangıç seviyesinde olduğundan önümüzdeki yıllarda bugünkü anlamından daha fazlasını ifade edecektir.
Blockchain denilince akla ilk “Bitcoin” gelse de blockchain farklı pek çok alanda kullanılmaktadır. Bunlar dijital haklar, mortgage sistemlerini içeren akıllı sözleşmeler, farklı e-ticaret kanalları, para transferi ve küresel ödeme sistemleri, dijital varlıkların kaydedilmesi ve kayıt altında tutulması olarak sıralanabilir. Ayrıca tedarik zinciri yönetimi, noterlik uygulamaları, kamu kuruluşlarına ait kayıtlar, tapu kayıt sistemleri, telif kayıt sistemleri, sağlık kayıtları, bağış toplama ve bağışların yönetimi, küresel ödeme sistemleri, müşteri tanıma, dijital kimlik oluşturma gibi pek çok şey de blockchain teknolojisi ile yönetilebilmektedir.
Blockchain’in sağladığı veri güvenliği, kimlik doğrulama, şeffaflık gibi avantajlar, firmaların blockchain’e olan ilgisini artırmaktadır. Ancak blockchain sistemlerinde merkez bir yapı olmaması sebebiyle yaşanacak sorunlar karşısında firmaların sistemde danışacağı ve işlemi geri döndüreceği bir destek ekip yoktur. Bu yüzden firmalar bünyelerinde sistemde çalışabilecek bilgi birikimine sahip uzman personeli istihdam etmek istemektedirler.
Blockchain alanında ülkemizde faaliyet gösteren pek fazla yapı veya kuruluş bulunmamaktadır. Bu da sistemin tanınmasının önünde bir engel oluşturmaktadır. Ancak şirketler ve kurumlar blockchain teknolojisiyle tanış oldukça bu teknolojiyle entegre bir şekilde iş süreçlerini yönetmeye başlamaktadırlar. Bu amaçla sektör içinde blockchain uzmanları istihdam edilmektedir. Personel; bilgisayar mühendisliği, bilgi güvenliği ve yazılım mühendisliği bölümlerinden mezun olan kişiler arasından seçilmektedir.
Blockchain uzmanları ikiye ayrılmaktadır. Bunlar çekirdek blockchain geliştirici (core blockchain developer) ve blockchain yazılım geliştirici (blockchain software developer) olarak tanımlanabilir. Çekirdek blockchain geliştirici sisteminin güvenliğini ve mimarisini tasarlar. Protokollerin nasıl dizayn edilmesi gerektiği üzerine çalışır. Blockchain yazılım geliştiricisi ise kurulacak blockchain sistemleri için yazılım geliştirir. Her iki blockchain geliştiricisinin sorumluluğu, komut ve kontrol noktasında çözüm sağlamak ve zorlu problemlere yönelik yenilikçi çözümler geliştirmektir.
Çekirdek blockchain geliştirici ve blockchain yazılım geliştiricisine ek olarak blockchain alanında danışmanlık vermek üzere firmalarda kurulmaktadır. Bu firmalarda istihdam edilen personeller blockchain alanında stratejik planlama, blockchain mimarisi, blockchain veritabanı çözümü, geliştirici eğitimi, yönetici eğitimi, entegrasyon ve analiz ve kripto paralar üzerine danışmanlıklar sağlamaktadırlar.