Geçmişten Bugüne: TEI
TUSAŞ Motor Sanayii A.Ş. (TEI), 1985 yılında, Türk Havacılık ve Uzay Sanayii A.Ş. (TAI), General Electric (GE), Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı (TSKGV) ve Türk Hava Kurumu (THK) arasında kurulmuştur.
Hava araçlarının motor parçaları üretiminde önemli bir konuma sahip olan TEI, tamamen yerli imkanlarla, yerli mühendislerin geliştirdiği ve tasarladığı motorların üretiminde son yıllarda oldukça başarılı adımlar attı.
Yaklaşık 10 yıl önce motor tasarımı konusunda kendini geliştiren TEI, yerli motor geliştirme adımlarını da atmaya başlamıştı.
Yerli motor serüveninde yol almaya devam eden TEI, Türkiye'nin genç beyinleriyle birlikte başarılı bir motor tasarım süreci geçirdikten sonra bu tasarımın üretimi için çalışmalara başladı. SSB desteğiyle gerçekleştirilen çalışmalar sonucunda Türkiye'nin ilk tek kristal kanadı ve çeşitli titanyum hassas döküm parçalar döküldü.
Yalnızca motor'un değil, motor parçalarının da üretimine başlayan TEI, yarı mamullerin ve ham malzemelerin üretimine başladı.
TEI, motor tasarımıyla yetinmeden önce motor geliştirmeye, sonra malzeme üretimine, son olarak da bunların imalatına başlayarak baştan sona milli motor serüveninde başarıyla yol aldı.
TEI 2012 yılında, tamamen yerli imkanlarla, Türkiye'nin ilk turbopropunu üretti. Bu turboprop, 156 kiloluk deneysel bir İHA'yı, Samsun'da başarıyla uçurdu.
Yakut Projesi ile Türkiye'de ilk defa katmanlı imalat yöntemiyle bir jet motorunun, motor yanma odası üretildi. Yine aynı yöntem ile dünyada ilk defa türbin kanatları üretildi ve çalıştırıldı.
İnci Projesi ile Türkiye'de ilk defa hassas titanyum döküm ile FBS üretildi.
TEI, 2014 yılından 2018 yılına kadar tam 6 özgün motorun tasarımladı, geliştirdi, üretti ve çalıştırdı. Söz konusu 6 motordan 4 tanesi ise seri üretime girdi.
Bugün, gökyüzünde uçan ne kadar unsur varsa, bu unsurların yarısı, TEI parçalarıyla uçuyor. Dünyanın en çok satan Yeni Nesil LEAP Motoru'nun en büyük tedarikçisi olan TEI, küresel ölçekte lider bir motor şirketi.
T.C. Cumhurbaşkanlığı - Savunma Sanayii Başkanlığı himayesinde yürütülmektedir.
