Kadın Yok Savaşın Yüzünde - Svetlana Aleksiyeviç
Kadın Yok Savaşın Yüzünde kitabı, Svetlana Aleksiyeviç’in ilk eseridir. Yazar benzer bir üslupla yazmış olduğu İkinci El Zaman Kitabıyla 2015 yılı Nobel ödülünü kazanmıştır. Aleksiyeviç eserlerinde kendine has anlatım biçimiyle adeta tarihin bir köşesinde kalmış kişileri bulmakta ve onları anlatısının kahramanları haline getirmektedir. Yazar anlatım tarzını kendi sözcükleri ile şu şekilde açıklar:
“Kimsenin farketmediği şahidinin ve katılımcısının gözünden tarih. İlgi alanım işte bu - bunu edebiyata dönüştürmek istiyorum.”
Kadın Yok Savaşın Yüzünde kitabında da yine aynı tarzı kullanan yazar, SSCB’deki kadın piyadelerin, çamaşırcıların, pilotların, sıhhıyecilerin, keskin nişancıların, komutanların, istihkamcıların ve Leningrad kuşatmasındaki diğer Sovyet kadınlarının tarihe tanıklıklarını etkili bir şekilde okuyucuya sunmaktadır.
Yazar kitapta neden savaşın kadınlarını işlediğini eserinin ilk sayfalarında şu şekilde açıklar:
“Binlerce küçüklü büyüklü, bilinen bilinmeyen savaş gelip geçmişti. Haklarında yazılanlar sayılarından da fazlaydı. Bununla birlikte…Yazanlar ve hikayelere konu olanlar hep erkeklerdi. ……. Kadınların hikayeleri başka türlüdür, başka bir şeyi anlatır. ‘Kadın’ savaşının kendi renkleri, kokuları, ışıkları ve duygu evreni vardır.”
İlk basım tarihi 1983 olan kitap, yıllar içinde güncellenerek tüm dünyada 2 milyondan fazla okurla buluşmuştur. Aleksiyeviç’in “İkinci El Zaman: Kızıl İnsanın Sonu” kitabıyla Nobel ödülünü kazanması ile birlikte eserleri Türkçeye çevrilmeye başlanmıştır. Kadın Yok Savaşın Yüzünde kitabı ve diğer kitapları ile yazar, yeni bir edebiyat türünün kuruculuğunu üstlenmektedir.
Eserlerinde tarihe tanık olan sıradan insanlarla sayısız röportaj yapan yazar, röportajlar sonucu elde ettiği bilgileri ve ifadeleri düzenleyerek ve kitabın içindeki bütünlüğü koruyacak şekilde okuyucuya sunmaktadır. Aleksiyeviç, gazeteci kişiliği ve edebi üslubunu harmanlayarak kendine has anlatı tarzını okucusunun ilgisine sunmaktadır.
Aleksiyeviç eserlerinde sergilediği tavrı, klasik tarih yazıcılığı ve röportajlardan ayırarak “insan duygularının tarihi”nin anlatısını okuyucusuna sunmaktadır. Sıradan insanın tarihe tanıklığını eserlerinde dillendiren yazar, Kadın Yok Savaşın Yüzünde kitabında savaşı edebileştiren filmlerde ve romanlarda kadına atfedilen romantik yan karakterler yerine kadını savaşın ana karakterlerinden biri; cephedeki asker, sıhhiyeci, pilot, istihkamcı olarak kaleme almaktadır. Tarihin bu halini Svetlena Aleksiyeveç’in etkileyici tarzıyla ve kadınların kendine has tarih anlatısıyla okumak isteyenler için “Kadın Yok Savaşın Yüzünde” kitabı kütüphanelerde yerini alması gereken muazzam bir eserdir.
T.C. Cumhurbaşkanlığı - Savunma Sanayii Başkanlığı himayesinde yürütülmektedir.
